Ngay nay việc hiến tinh trùng được nhiều người thực hiện. Nhờ những tinh trùng được hiến mà nhiều cặp vợ chồng hiếm muộm đã có con. Cùng bác sỹ nam Khoa Dr Hưng đi tìm hiểu các bước hiến tinh trùng như thế nào nhé!
Hiến tinh trùng là gì?
Hiến gián tiếp
Là việc cho tặng mẫu tinh trùng tại các cơ sở y tế (được cấp phép hoạt động hỗ trợ sinh sản điều trị vô sinh, nghiên cứu) để phục vụ mục đích cuối cùng chủ yếu là thụ thai & có con cho cặp vợ chồng vô sinh có người chồng bị vô sinh nam. Hay mục đích thứ yếu hơn là để nghiên cứu y sinh học.
Việc hiến tinh trùng ở đây hoàn toàn được đảm bảo yếu tố khách quan và pháp lý rõ ràng. Cũng như những cam kết của cơ sở điều trị là đảm bảo đúng quy trình kỹ thuật cũng như tiêu chí “vô danh” cho người hiến.
Hiến tinh trùng giúp các vợ chồng có chồng vô sinh có con
Tinh trùng hiến tặng có thể được đưa vào cơ quan sinh sản của người phụ nữ nhờ phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI). Hoặc để thụ tinh cho trứng trưởng thành (IVF, ICSI) để tạo phôi. Sau đó phôi này sẽ đưa vào trong buồng tử cung của người vợ. Việc sử dụng tinh trùng hiến tặng được gọi là sinh sản có sự hỗ trợ của người tình nguyện (sự sinh sản có bên thứ ba).
Hiến tinh trùng trực tiếp
Hiến tinh trung gián tiếp khác với việc “hiến trực tiếp”. Hiến trực tiếp không cần yếu tố pháp lý không cam kết hay thủ tục gì. Điều này sẽ gây ra nhiều rắc rối, hệ lụy sau này cho chính cặp vợ chồng vô sinh đó. Hay cho chính đứa con cũng như gia đình họ về sau.
Đơn giản như: Tranh chấp con anh con tôi, phân chia tài sản… Do đó hiến trực tiếp dù đảm bảo được mục đích cuối cùng là sinh con cho cặp vợ chồng vô sinh nhưng không được coi là hiến tinh trùng vì không đảm bảo tính pháp lý.
Danh tính người hiến tinh trùng luôn được đảm bảo bí mật danh tính
Ở nhiều nước phát triển, thông tin của người hiến tặng tinh trùng có thể được cung cấp hoặc ẩn danh với người nhận. Nhưng tại Việt Nam, theo quy định của Bộ Y tế, thông tin cá nhân của người hiến tặng là hoàn toàn bảo mật, đảm bảo nguyên tắc “vô danh”. Các cơ sở lưu trữ và khám chữa bệnh không được phép cung cấp tên tuổi, địa chỉ và hình ảnh của người cho tinh trùng.
Hiến tinh trùng thế nào?
Tinh trùng là một loại vật chất rất đặc biệt liên quan đến em bé sau này ra đời và nhiều đời sau nữa. Do đó cần đảm bảo người cho mẫu phải đảm bảo chặt chẽ về chất lượng số lượng con giống, nguồn gốc. Mà còn đảm bảo về sức khỏe chung tốt, thể trạng, trí tuệ… càng cao càng tốt.
Yêu cầu của người hiến tinh trùng là phải nằm trong độ tuổi sinh sản (18-50). Họ được khám sàng lọc đầy đủ đảm bảo không có bệnh tật liên quan đến khả năng sinh sản. Không mắc các bệnh tâm thần, các bệnh về gene di truyền. Không mắc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục…
Sau khi được kết luận không mắc các vấn đề trên người hiến sẽ được lấy mẫu tinh dịch để đánh giá chất lượng và số lượng con giống. Khi tiêu chí về con giống đạt, mẫu tinh trùng này sẽ được đem lưu trữ tinh trùng trong môi trường lạnh (đông tinh) rồi mã hóa cho vào ngân hàng tinh trùng.
Lưu trữ tinh trùng ở nhiệt độ 196 đô C
Các bước tiến hành.
Khám sàng lọc người hiến tinh trùng
Hỏi và đánh giá về tiền sử bệnh tật và thói quen trong cuộc sống: Người hiến tặng tinh trùng sẽ được yêu cầu cung cấp đầy đủ chi tiết tiền sử bệnh tật của đường tiết niệu sinh dục, bệnh lý dị tật bẩm sinh. Bệnh lý về gene di truyền của mình, của gia đinh ít nhất 2 thế hệ… Kèm theo cả báo cáo về thói quen hoạt động tình dục của mình.
Đánh giá các vấn tâm lý: Đánh giá về tình trạng tâm lý, mục đích động cơ của việc hiến tinh, các bệnh lý tâm thần. Tiếp theo họ được tư vấn cụ thể về các quy định của pháp luật Việt Nam về việc hiến tặng và sử dụng tinh trùng hiến tặng. Các quy định về bảo mật thông tin bao gồm của người hiến tặng và của em bé được sinh ra nhờ tinh trùng của người hiến tặng.
Khám xét kỹ càng bộ phận sinh dục
Bác sỹ sẽ khám đầy đủ tình trạng bộ phận sinh dục có viêm nhiễm hay vấn đề gì không. Nếu có vấn đề có thể khắc phục được người bệnh sẽ được điều trị để khi khỏi sẽ lấy mẫu tinh trùng để sàng lọc. Còn vấn đề không khắc phục được thì người đó sẽ bị loại.
Xét nghiệm các thông số cơ bản (nhóm máu), sàng lọc các bệnh liên quan đến lây nhiễm qua đường tình dục như: HIV, giang mai, lậu, viêm gan B, viêm gan C, nhóm máu, công thức máu, nhiễm sắc thể đồ...
Xét nghiệm tinh dịch đồ
Đánh giá về chất lượng và số lượng của con giống theo đúng tiêu chí đánh giá xét nghiệm tinh dịch đồ của WHO phiên bản ban hành năm 2021. Nếu tiêu chí này đạt mẫu tinh trùng mới được chấp nhận và đem đông tinh rồi mã hóa.
Người hiến tinh trùng phải được khám kỹ càng và mã hóa ống tinh trùng
Khi người hiến tinh trùng đáp ứng được tất cả các yêu cầu sàng lọc trên. Họ sẽ được yêu cầu ký một bản chấp thuận tự nguyện hiến tặng mẫu tinh trùng. Sau đó mẫu của họ mới có mặt trong ngân hàng để lưu trữ tinh trùng. Sau đó để có thể đem ra sử dụng cho người nhận khi cần.
Lưu ý là theo quy định của pháp luật Việt Nam thì mẫu tinh trùng trong ngân hàng chỉ được phép sử dụng cho 1 trường hợp thành công (có con cho 1 người) rồi sau đó phải hủy bỏ. Cho nên các quý ông hiến tinh trùng yên tâm sẽ không phải quá lo lắng về tình trạng kết hôn cận huyết sau này cho đứa trẻ.
Dr Nguyễn Bá Hưng
Tài liệu tham khảo
