Phẫu thuật điều trị giãn tĩnh mạch tinh là phẫu thuật khá phổ biến trong nam khoa. Đặc biệt trong bệnh lý vô sinh nam bởi bệnh lý này gặp khá phổ biến. Giãn tĩnh mạch tinh ảnh hưởng lớn đến khả năng sinh sản của nam giới nói chung và chức năng tinh hoàn nói riêng. Hơn nữa các biện pháp điều trị bằng thuốc hầu như chưa có kết quả.
Vì sao phải sớm phẫu thuật điều trị giãn tĩnh mạch tinh?
Giãn tĩnh mạch tinh xảy ra ở khoảng 15% nam giới. Biểu hiện của bệnh này là các tĩnh mạch tinh và đám rối tĩnh mạch quấn quanh thừng tinh bị giãn rộng. Có thể giãn nhánh đơn thuần hoặc giãn thành búi. Có khoảng trên 35% nam giới bị giãn tĩnh mạch tinh phải nhờ đến can thiệp y khoa để có cơ hội có con. Ngoài ra giãn tĩnh mạch tinh còn gây đau tức bìu bẹn, teo tinh hoàn. Đặc biệt ảnh hưởng lớn tới cuộc sống sinh hoạt của nam giới cần phải phẫu thuật thắt lại.
Dù điều trị giãn tĩnh mạch tinh còn có nhiều trường phái và nhiều tranh luận. Giãn một bên có nên phẫu thuật cả hai bên? Phẫu thuật đi đường trên cao hay đường thấp…Nhưng có một đồng thuận rõ ràng là phương pháp điều trị tốt nhất là can thiệp phẫu thuật thủ thuật.
Giãn tinh mạch tinh ở nam giới
Chỉ định can thiệp thủ thuật điều trị giãn tĩnh mạch tinh
Theo các hướng dẫn gần đây việc can thiệp khi có xác định tĩnh mạch tinh giãn cả trên lâm sàng và siêu âm, không dựa vào siêu âm đơn thuần để tiến hành can thiệp.
Giãn tĩnh mạch tinh kèm theo tình trạng hiếm muộn vô sinh nam, hay bất thường về chỉ số tinh trùng tiến triển.
Giãn tĩnh mạch tinh kèm đau tức ảnh hưởng đến sinh hoạt và hoạt động.
Giãn tĩnh mạch tinh kèm theo teo tinh hoàn tiến triển.
Các thủ thuật và phẫu thuật thắt tĩnh mạch tinh giãn cụ thể như sau:
Nút mạch
Nút mạch: là một thủ thuật xâm lấn được các chuyên gia chẩn đoán hình ảnh luồn Catheter từ tĩnh mạch đùi đến tĩnh mạch tinh. Sau đó tiến hành bơm các chất làm tắc mạch (embolization) làm cho máu không bị dội ngược trở lại tĩnh mạch tinh nữa. Đây là một thủ thuật “ăn tia” X vì người bệnh phải được nằm trên bàn có chiếu tia X để các bác sỹ quan sát mạch và điều hướng Catheter thông qua màn tăng sáng nên hạn chế trong điều trị vô sinh
Hình ảnh giãn tinh mạch tinh
Phương pháp ít được sử dụng do đòi hỏi về máy móc, công nghệ và đội ngũ chuyên gia tay nghể cao, tuy nhiên thủ thuật này lại hay được dùng trong các trường hợp tái phát sau phẫu thuật, các trường hợp giãn tĩnh mạch tinh gây đau và teo tinh hoàn.
Phẫu thuật mổ mở điều trị giãn tĩnh mạch tinh đoạn cao
Phương pháp này ngay nay ít áp dụng do tỷ lệ tái phát cao, hiệu quả điều trị thấp và nhiều biến chứng, đặc biệt một số biến chứng là thắt vào cả động mạch tinh, thần kinh và bạch mạch dẫn đến teo tinh hoàn.
Phẫu thuật nội soi điều trị giãn tĩnh mạch tinh giãn
Phẫu thuật nội soi vào ổ bụng được áp dụng để thắt tĩnh mạch tinh đoạn trong ổ bụng. Việc xác định và tách tĩnh mạch tinh trong ổ bụng ra để thắt cũng khá đơn giản do việc tĩnh mạch tinh nằm khá xa với các cấu trúc mạch quan trọng như động mạch, tĩnh mạch chủ bụng…
Mặc dù vậy phẫu thuật này cũng không đem lại hiệu quả như mong đợi. Bởi tỷ lệ tái phát còn cao và tỷ lệ cải thiện tinh trùng sau phẫu thuật cũng như tỷ lệ thụ thai tự nhiên sau phẫu thuật còn khiêm tốn.
Tuy nhiên phẫu thuật này đòi hỏi phải có điều kiện trang thiết bị nội soi khá phức tạp. Phẫu thuật vào ổ bụng cũng có nhiều nguy cơ như thủng ruột, viêm phúc mạc… Xu hướng dùng nội soi để điều trị giãn tĩnh mạch tinh giãn thường kết hợp với các trường hợp có kèm theo thoát vị bẹn sẽ là tối ưu hơn.
Phẫu thuật vi phẫu điều trị giãn tĩnh mạch tinh
Phẫu thuật vi phẫu điều trị tĩnh mạch tinh giãn đang được áp dụng ngày càng phổ biến với nhiều ưu điểm của nó. Điều này được chứng minh qua rất nhiều báo cáo tổng quan như: Tỷ lệ cải thiện tinh trùng sau phẫu thuật cao, tỷ lệ tái phát thấp, tỷ lệ có thai tự nhiên sau phẫu thuật cao, biến chứng ít. Tuy nhiên để phẫu thuật có thể đạt hiệu quả như vậy, việc vi phẫu điều trị giãn tĩnh mạch tinh cần phải đẩy tinh hoàn lên. Để không những thắt cả tĩnh mạch tinh trong, tĩnh mạch tinh ngoài mà còn thắt cả tĩnh mạch dây chằng bìu (Gubernacular veins).
Hình ảnh thủ thuật vi phẫu điều trị giãn tĩnh mạch tinh, tách từng nhánh tĩnh mạch khỏi động mạch, bạch huyết, ống dẫn tinh và dây thần kinh
Phẫu thuật vi phẫu điều trị tĩnh mạch tinh giãn cũng không quá phức tạp. Bởi chỉ cần phẫu thuật viên được đào tạo về sử dụng kính vi phẫu thì thao tác sẽ rất dễ dàng trong việc tìm và tách từng nhánh tĩnh mạch giãn giãn. Tránh bị phạm vào các cấu trúc cần bảo tồn như động mạch tinh, thần kinh, tĩnh mạch bạch huyết.
Tóm lại dù có nhiều biện pháp điều trị giãn tĩnh mạch tinh nhưng việc sử dụng phẫu thuật. Đặc biệt là vi phẫu thắt tĩnh mạch tinh ngả bẹn là phẫu thuật được ưu tiên sử dụng để xử lý tốt nhất vấn đề này.
Tài liệu tham khảo
- Masaki Kimura, Koichi Nagao: Role of varicocele repair for male infertility in the era of assisted reproductive technologies. Reproductive Medicine and Biology 17 May 2014 >> doi.org
- Đỗ Trọng Hiếu, Nguyễn Đình Tảo, Nguyễn Khắc Lợi, Nguyễn Bá Hưng: Nam học tình dục và hiếm muộn. Nhà xuất bản Y học 2018
- Scott D Lundy, Edmund S Sabanegh Jr. Varicocele management for infertility and pain: A systematic review. Arab J Urol. 2017 Dec 14;16(1):157-170
- Akanksha Mehta and Marc Goldstein. Microsurgical varicocelectomy: a review. Asian J Androl. 2013 Jan; 15(1): 56–60
- Goldstein M.Surgical management of male infertility.In: Wein A, Kavoussi LR, Novick AC, Partin AW, Peters CA, editors. Campbell-Walsh Urology Philadelphia, PA; Elsevier Saunders; 2012; 648–87. [Google Scholar]
- aunet.org
